Replika XIX-wiecznej pompy

Jedyna w Szczecinie XIX-wieczna drewniana pompa, usytuowana jest w centrum Krzekowa, nieopodal skrzyżowania ul. Szerokiej i Żołnierskiej. Dzięki staraniom Rady Osiedla, w 2004 r. została odrestaurowana. Dziś, oprócz prezentowania walorów estetycznych, pompa jest symbolem osiedla.

Na podstawie stanu zachowania i sposobu wykonania elementów pompy (m.in. drewniany korpus) oraz jej cembrowiny, można przyjąć, że urządzenie powstało w pierwszej połowie XIX wieku, jeszcze przed 1865 r., kiedy to uruchomiono sieć wodociągową w Szczecinie. Z relacji mieszkańców wynika, że pompa działała do końca lat osiemdziesiątych XX wieku. Na przestrzeni lat wymieniono betonową płytę przykrywającą cembrowinę. Niestety, drewnianego korpusu pompy nie konserwowano, co spowodowało znaczną jego destrukcję.

Pompa zachowała swój główny trzon drewniany oraz wewnętrzny mechanizm. Metalowy korpus pompy stanowiący jej mechanizm został obudowany drewnianą osłoną. Wykonano ją z wydrążonego pnia drewna sosnowego. Powierzchnia obudowy została dekoracyjnie ozdobiona regularnym żłobkowaniem. Z boku obudowy znajdował się wąski otwór na ramię spustowe pompy.

Warunki atmosferyczne i brak opieki konserwatorskiej przyczyniły się do znacznego zniszczenia tego obiektu. Dzięki zainteresowaniu Rady Osiedla i pomocy Miejskiego Konserwatora Zabytków w 2004 r. powstała replika tej zabytkowej pompy. Mierzy ona ponad 3 metry, jednak nad ziemią jej wysokość sięga 2,5 m. Replika wykonana została z drewna sosnowego, a pomalowana na biało-niebiesko.

Rada Osiedla Krzekowo-Bezrzecze była także inicjatorem zagospodarowania przyległego terenu. Po jego uporządkowaniu powstało nowe miejsce rekreacji na osiedlu. Dzięki studentom Akademii Rolniczej, którzy bezpłatnie wykonali projekt zagospodarowania niewielkiego skweru, teren wokół tego zabytku nabrał nowego wymiaru: wycięto dzikie krzewy i chaszcze, posadzono nowe rośliny oraz ustawione zostały drewniane ławki.

Uroczystość uruchomienia repliki zabytkowej pompy miała miejsce 2 sierpnia 2004 r. W ciągu zaledwie kilku miesięcy obiekt, który wcześniej wyglądał jak uschnięty kikut drzewa, został zinwentaryzowany i wpisany do rejestru zabytków, a w jego miejscu stanęła replika pompy. Po raz pierwszy woda popłynęła z pompy dzięki wiceprezydentowi Szczecina - Andrzejowi Grabcowi, w kolejce „do lania wody” stanęli także inni przedstawiciele miasta oraz mieszkańcy. Uroczystość ta była także okazją do wręczenia osiedlowych statuetek „Krzekowianek”, które otrzymali m.in. prezydent i Rada Miasta, Małgorzata Jankowska (miejski konserwator zabytków), Ewa Stanecka (wojewódzki konserwator zabytków), ZWiK (który zajął się przygotowaniem technicznym), Enea, ZUK oraz ZDiTM.

« wróć